مراکش، شریک استراتژیک برای امنیت غذایی: تجدید همکاری با بنگلادش برای ارتقای کشاورزی پایدار

توافقنامه‌ای که توسط OCP Nutricrops، زیرمجموعه دفتر Cherifien des Phosphates (OCP)، با شرکت توسعه کشاورزی بنگلادش امضا شده است، نقطه عطف جدیدی در ابتکارات رو به رشد مراکش برای افزایش امنیت غذایی جهانی، به ویژه در کشورهای جنوب جهان، محسوب می‌شود. بر اساس این توافق‌نامه، ۱.۱ میلیون تن کود غیر اوره در طول سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ به بنگلادش عرضه خواهد شد که نشان دهنده تعهد مراکش به حمایت از کشورهای جنوب جهان بر اساس مشارکت‌های عادلانه و پایدار است.

این همکاری جدید، جایگاه مراکش را به عنوان یک تامین‌کننده استراتژیک نهاده‌های کشاورزی، به ویژه کودها، که به بهبود بهره‌وری کشاورزی و کیفیت محصولات کمک می‌کند، تأیید می‌کند. این رویکرد، امتداد سیاست مراکش برای سرمایه‌گذاری در زنجیره‌های ارزش کشاورزی با بهره‌برداری از ذخایر وسیع فسفات خود و پیوند دادن آنها به سیستم‌های تحقیق و نوآوری است، همانطور که در مورد همکاری با دانشگاه پلی‌تکنیک محمد ششم نیز صادق است.

توافق با بنگلادش در چارچوب چشم‌انداز وسیع‌تر مراکش برای تحکیم مفهوم همکاری جنوب-جنوب، مبتنی بر تبادل منافع و انتقال فناوری و تخصص، به جای اتکای یکجانبه به کمک‌های سنتی، قرار می‌گیرد. OCP Nutricrops با ارائه کودهای مناسب و ترویج استفاده منطقی از آنها، به دنبال حمایت از استراتژی‌های ملی کشاورزی بنگلادش، از جمله طرح عملیات خوب کشاورزی (2020) و طرح آینده‌نگری 2025-2050 است.

این اتحاد، ماهیت تجدید شده و چندبعدی روابط بین دو کشور را منعکس می‌کند که فراتر از تجارت، شامل آموزش کشاورزی، تحقیقات کاربردی، نوآوری و انتقال فناوری می‌شود و بنگلادش را قادر می‌سازد تا قابلیت‌های کشاورزی خود را تقویت کند.

امنیت غذایی یکی از برجسته‌ترین چالش‌های پیش روی کشورهای در حال توسعه، به ویژه با توجه به تغییرات اقلیمی و افزایش فشارهای جمعیتی است. بنابراین، همکاری با OCP برای بنگلادش که به دنبال افزایش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی خود و دستیابی به خودکفایی غذایی است، استراتژیک است. به نوبه خود، این ابتکار، تعهد OCP را برای کمک به افزایش سلامت خاک و پایداری سیستم‌های کشاورزی نشان می‌دهد.

نتایج این مشارکت در دوره قبلی (۲۰۱۹-۲۰۲۳) تأثیر مثبت خود را نشان داده است، به طوری که تقریباً ۱۵۰۰۰ کشاورز بنگلادشی، از جمله بیش از ۴۴۰۰ زن، در بهترین شیوه‌های کشاورزی آموزش دیده‌اند. این نشان دهنده تمایل مراکش برای تبدیل شدن به یک بازیگر توسعه‌ای متعهد در کشاورزی جهانی، به ویژه در آفریقا و آسیا است.

این توافق‌نامه در چارچوب سیاست آفریقایی مراکش قرار می‌گیرد که دامنه خود را گسترش داده و شامل سایر مناطق جغرافیایی در کشورهای در حال توسعه، مانند آسیای جنوبی، نیز می‌شود. مراکش از طریق OCP نه تنها منابع را فراهم می‌کند، بلکه یک مدل یکپارچه برای توسعه کشاورزی مبتنی بر دانش، فناوری و مشارکت‌های نهادی بلندمدت نیز پیشنهاد می‌دهد.

این مدل، چشم‌اندازی استراتژیک را در بر می‌گیرد که اتحادهای برابر را در پرداختن به چالش‌های جهانی، مانند امنیت غذایی و تغییرات اقلیمی، به جای وابستگی به بازارهای بزرگ یا اختلال در زنجیره‌های تأمین جهانی، در اولویت قرار می‌دهد.

توافق‌نامه جدید بین مراکش و بنگلادش، گواهی بر موفقیت سیاست مراکش مبتنی بر اقتصاد دانش‌محور و همکاری مؤثر جنوب-جنوب است. اگرچه این امر به افزایش ظرفیت کشاورزی بنگلادش کمک می‌کند، اما همچنین نشان‌دهنده توانایی مراکش در تبدیل شدن از یک منبع مواد خام به یک شریک فعال در توسعه پایدار است که متعهد به اشتراک‌گذاری راه‌حل‌ها و بومی‌سازی نوآوری در جایی است که بیشترین نیاز به آن وجود دارد.

از این نظر، این گام را نمی‌توان از نقش ژئواکونومیک جدید مراکش به عنوان یک قدرت کشاورزی و دانش رو به رشد جدا کرد که به شکل‌گیری امنیت غذایی جهانی عادلانه‌تر و حمایتی‌تر کمک می‌کند.