انویدیا: این معمار مخفی هوش مصنوعی کیست؟

در نگاه اول، انویدیا شبیه یک امپراتوری به نظر نمی‌رسد. این شرکت در دهه ۹۰ میلادی تأسیس شد و در آن زمان به خاطر کارت‌های گرافیک مورد استفاده در بازی‌های ویدیویی شناخته می‌شد. تراشه‌هایی که برای نمایش پیکسل‌های بیشتر، واقعی‌تر جلوه دادن انفجارها و ارائه دنیای سه‌بعدی به علاقه‌مندان به بازی‌های ویدیویی طراحی شده‌اند. هیچ چیز نشان نمی‌دهد که سه دهه بعد، این [فناوری/فناوری/...] به مبنای فناوری یک انقلاب جهانی مانند هوش مصنوعی تبدیل شود.

و با این حال، در سال ۲۰۲۵، انویدیا همه جا هست. در مراکز داده غول‌پیکر مایکروسافت و گوگل، در آزمایشگاه‌های OpenAI، در متا، آمازون، تسلا و در معتبرترین دانشگاه‌ها. مدل‌های هوش مصنوعی مولد، آن‌هایی که نقاشی می‌کنند، می‌نویسند، کد می‌زنند یا حتی فکر می‌کنند، روی پردازنده‌های آن اجرا می‌شوند. به طور دقیق‌تر، «GPU»های آن، این تراشه‌ها قادر به پردازش میلیون‌ها عملیات به صورت موازی هستند که برای آموزش شبکه‌های عصبی پیچیده ایده‌آل هستند. پشت هر پیشرفت چشمگیر هوش مصنوعی، تقریباً همیشه یک تراشه انویدیا وجود دارد.

سالی که یک تراشه راه را برای هوش هموار کرد

نقطه عطف در سال ۲۰۱۲ فرا رسید. در آن سال، محققی به نام الکس کریژفسکی AlexNet، یک شبکه عصبی کانولوشنی، را طراحی کرد. این مدل برای تشخیص میلیون‌ها تصویر با استفاده از دو کارت گرافیک Nvidia GTX 580 و با استفاده از کد توسعه‌یافته در CUDA، پلتفرم محاسبات موازی که توسط Nvidia در سال ۲۰۰۷ راه‌اندازی شد، آموزش دیده است.

این پروژه با دقتی بی‌سابقه در مسابقه «ImageNet»، یک مسابقه معیار در بینایی کامپیوتر، برنده خواهد شد. سپس دنیای پژوهش دریافت که پردازنده‌های گرافیکی (GPU) که ​​قبلاً مختص بازی‌های ویدیویی و گرافیک بودند، قادر به پشتیبانی از معماری‌های یادگیری عمیق هستند. انویدیا که از قبل پتانسیل تراشه‌های خود را در محاسبات علمی پیش‌بینی کرده بود، از این فرصت استفاده کرد. این شرکت در حال تسریع سرمایه‌گذاری‌های خود در توسعه ابزارهای نرم‌افزاری، تکمیل CUDA و تبدیل شدن به متحد طبیعی محققان هوش مصنوعی است.

امروزه، انویدیا بیش از ۹۸ درصد از بازار پردازنده‌های گرافیکی مراکز داده را در اختیار دارد. پردازنده پرچمدار آن، "H100"، آنقدر مورد توجه است که یک دارایی استراتژیک محسوب می‌شود. در واقع، در بحبوحه جنگ تکنولوژیکی بین ایالات متحده و چین، واشنگتن صادرات خود را محدود می‌کند، در حالی که پکن به شدت به دنبال ایجاد معادل‌های خود است. در همین حال، انویدیا موج بی‌سابقه‌ای را به راه انداخته است. در سال ۲۰۲۳، گردش مالی آن با ۱۲۶ درصد افزایش به ۶۰.۹ میلیارد دلار رسید. ارزش بازار آن نزدیک به ۳۰۰۰ میلیارد دلار است. بنابراین، در کنار غول‌هایی مانند اپل و مایکروسافت قد علم می‌کند.

نیویدیا ساکت است... اما اجتناب‌ناپذیر است

شگفت‌انگیزترین نکته در مورد این افزایش ناگهانی این است که بدون هیاهوی زیادی اتفاق افتاد. در حالی که دیگر غول‌ها در حال افزایش کنفرانس‌های مطبوعاتی و کمپین‌های ارتباطی هستند، انویدیا بی‌سروصدا، اما در همه جا، به جلو حرکت می‌کند. و با این حال، تعداد بسیار کمی از مردم می‌دانند که این شرکت واقعاً کیست. دفتر مرکزی ساده‌ی آن در سانتا کلارا، با زرق و برق سیلیکون ولی فاصله‌ی زیادی دارد. تیم‌های آن که بر تحقیق تمرکز دارند، به ندرت در رسانه‌ها حضور دارند. اما هر خط کد در مدلی مانند ChatGPT یا Gemini به آنها بستگی دارد. هر تصویر تولید شده توسط هوش مصنوعی، هر تصمیم خودکار، هر دستیار هوشمند، به نوعی به فناوری خود انویدیا متکی است.