تنش‌های هسته‌ای: ایران پس از حملات هدفمند، همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به حالت تعلیق درآورد

ایران با تصمیم به تعلیق همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) پس از حملات هوایی به چندین سایت هسته‌ای حساس خود، گام جدیدی در تشدید تنش‌های منطقه‌ای برداشته است. مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، روز چهارشنبه لایحه‌ای را که توسط مجلس تصویب شده بود، امضا کرد و به این ترتیب تعهدات شفافیت به آژانس سازمان ملل متحد را پایان داد. این تصمیم اهمیت نمادین و استراتژیک قابل توجهی دارد و خطر شعله‌ور شدن دوباره تنش‌های شدید با اسرائیل و ایالات متحده را به همراه دارد.

به گفته تلویزیون دولتی ایران، این قانون اکنون در بحبوحه تنش‌های شدید ناشی از حملات منتسب به تل‌آویو و واشنگتن، لازم‌الاجرا شده است. حملاتی که تهران آن را «نقض آشکار حاکمیت خود» توصیف کرده است، ظاهراً سایت‌های هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان را هدف قرار داده است. اگرچه مقامات ایرانی در مورد میزان خسارت محتاط هستند، اما بلافاصله با حملات موشکی و پهپادی به مواضع و اهداف اسرائیلی مرتبط با متحدان منطقه‌ای خود پاسخ دادند.

این تصمیم در حالی گرفته می‌شود که طبق آخرین گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران همچنان به تولید اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰٪ ادامه می‌دهد - آستانه‌ای حیاتی که آن را به طرز خطرناکی به سطح مورد نیاز برای تولید سلاح هسته‌ای نزدیک می‌کند. تهران معتقد است که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز باقی می‌ماند، در حالی که اسرائیل جمهوری اسلامی را به تلاش مخفیانه برای دستیابی به بمب اتمی متهم می‌کند، که خط قرمزی برای دولت یهود است.

واکنش‌های بین‌المللی سریع بود. ایالات متحده «نگرانی عمیق» خود را از این تصمیم ایران ابراز کرد و در عین حال حمایت بی‌دریغ خود از اسرائیل را تکرار کرد. از سوی دیگر، اتحادیه اروپا خواستار کاهش فوری تنش و از سرگیری گفتگوی هسته‌ای شد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به نوبه خود، از این تعلیق ابراز تاسف کرد و معتقد بود که این امر به طور قابل توجهی قابلیت‌های تأیید آن را مختل می‌کند و ابهام پیرامون فعالیت‌های هسته‌ای ایران را افزایش می‌دهد.

نبود چشم‌انداز برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای، که برای چندین سال متوقف شده بود، ترس از درگیری آشکار در خاورمیانه را تشدید می‌کند. اسرائیل مرتباً تهدید به اقدام نظامی پیشگیرانه می‌کند، در حالی که ایران همچنان به سخت‌تر کردن موضع استراتژیک خود ادامه می‌دهد. اکنون سایه فروپاشی کامل چارچوب کنترل هسته‌ای بین‌المللی بر منطقه سایه افکنده و آینده را بیش از هر زمان دیگری نامشخص کرده است.