ظهور آرام مراکش در ساحل: دیپلماسی ظریف و نفوذ منطقه‌ای

گزارش جدیدی از پلتفرم تحلیل سیاست «دیپلماسی مدرن» حاکی از آن است که مراکش جای خالی قدرت‌های غربی در ساحل را پر کرده و از طریق دیپلماسی استراتژیک، مشارکت‌های اقتصادی و تعامل آرام و بلندمدت تحت رهبری پادشاه محمد ششم، به عنوان یک نیروی ثبات‌بخش ظهور کرده است.

این گزارش با عنوان «صعود آرام مراکش در ساحل: نفوذ ظریف و دیپلماسی منطقه‌ای»، این پادشاهی را به عنوان یک نیروی ظریف اما دگرگون‌کننده در بی‌ثبات‌ترین منطقه آفریقا، ساحل، توصیف می‌کند.

با افزایش سرعت خروج غرب و اتحادهای آفریقایی در حال تغییر، همین منبع می‌گوید مراکش خود را به عنوان پلی بین قاره و جهان آتلانتیک قرار می‌دهد و نفوذ، اهرم تجاری و حمایت دیپلماتیک را برای منافع کلیدی خود، از جمله صحرا، به دست می‌آورد.

این گزارش، میزبانی نمادین پادشاه در اواخر ماه گذشته از وزرای امور خارجه بورکینافاسو، مالی و نیجر - اعضای اصلی اتحاد کشورهای ساحل (AES) - را یادآوری کرد، نشستی برجسته که گامی تعیین‌کننده در «ابتکار عمل آفریقای آتلانتیک» مراکش بود که در سال ۲۰۲۳ آغاز شد و به کشورهای محصور در خشکی AES امکان دسترسی به تجارت آتلانتیک از طریق بندر تانگر مد و آتلانتیک داخله که به زودی تکمیل خواهد شد را می‌دهد.

این ابتکار عمل همچنین به دلیل تقویت همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای، با استفاده از موقعیت استراتژیک، روابط تاریخی و مشارکت‌های اقتصادی مراکش برای حمایت از تلاش‌های فرامرزی علیه تروریسم، جرایم سازمان‌یافته و بی‌ثباتی در ساحل، به رسمیت شناخته شده است.

به گفته دیپلماسی مدرن، به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی در رباط، «این منسجم‌ترین ابتکار عمل به رهبری آفریقا است که در یک دهه گذشته دیده‌ایم، فارغ از رشته‌های ایدئولوژیکی مرتبط با سایر مشارکت‌ها». در حالی که قدرت‌های دیگری مانند روسیه و ترکیه از طریق نظامی یا قدرت نرم با منطقه ساحل تعامل دارند، این گزارش اذعان می‌کند که مراکش یک استراتژی کم‌سروصداتر را دنبال کرده که ریشه در روابط تاریخی، فرهنگی و مذهبی دارد.

به جای پایگاه یا گزافه‌گویی، رباط در لجستیک، آموزش، همکاری‌های توسعه‌ای و دیپلماسی سرمایه‌گذاری می‌کند - چیزی که برخی مقامات آن را دیپلماسی معماری می‌نامند.

همچنین اشاره کرد که مراکش «احیا و نوسازی پیوندهای قدیمی و تبدیل آنها به چارچوبی برای ادغام منطقه‌ای به جای ایجاد نفوذ از صفر» را انتخاب کرده است.

در پشت صحنه، این گزارش اذعان کرد که پادشاهی به طور فزاینده‌ای به عنوان یک طرف گفتگوی قابل اعتماد دیده می‌شود، زیرا در اواخر سال 2024 نقشی محتاطانه اما حیاتی در آزادسازی چهار گروگان فرانسوی در بورکینافاسو ایفا کرد، واقعیتی که در محافل اطلاعاتی اروپا نیز به آن اذعان شده است.

برای اعضای AES، مراکش چیزی بیش از یک شریک تجاری است - به گفته همین منبع، مراکش مشروعیت سیاسی و مسیری برای ادغام مجدد اقتصادی ارائه می‌دهد. وزیر امور خارجه بورکینافاسو، کاراموکو ژان ماری ترائوره، گفت: «ما عمیقاً تحت تأثیر دانش اعلیحضرت از منطقه ما و تمایل ایشان برای ایجاد یک همکاری جدید قرار گرفتیم.»