مراکش در خط مقدم تجارت دریایی جهانی قرار دارد... مدرن سازی بنادر برای همگامی با چالش های آینده

تجارت دریایی سنگ بنای اقتصاد جهانی است و حدود 80 درصد از مبادلات بین المللی از نظر حجمی و حدود 70 درصد از نظر ارزشی را تشکیل می دهد. در سال 2023 بیش از 12 میلیارد تن کالا از طریق دریا حمل و نقل شده است که نشان دهنده افزایش مداوم این تجارت به لطف تعمیق جریان های تجاری بین قاره ها است. مراکش با موقعیت جغرافیایی استراتژیک و طول خط ساحلی تا 3500 کیلومتر، یکی از بازیگران اصلی این تجارت جهانی دریایی محسوب می شود.

موقعیت استراتژیک و زیرساخت های پیشرفته دریایی

مراکش از جبهه دریا و اقیانوس برخوردار است و دارای یک شبکه بندری است که مهمترین آن در منطقه محسوب می شود، زیرا 96 درصد مبادلات تجاری را از طریق این بنادر انجام می دهد. دولت مراکش به منظور تقویت موقعیت خود به عنوان یک کشور استراتژیک دریایی، یک طرح بلندپروازانه نوسازی بندر را تا سال 2030 تدوین کرده است. این استراتژی شامل ساخت بنادر جدید و مدرن سازی بنادر موجود برای افزایش ظرفیت آنها برای پذیرش کشتی های غول پیکر و پیشرفته است. ویژگی برجسته در تجارت جهانی دریایی

تحولات در بخش تجارت دریایی: از کشتی های غول پیکر به بنادر آینده

گسترش سریع حجم تجارت دریایی با پشتیبانی از پیشرفت‌های فناوری، منجر به پیدایش کشتی‌های بزرگ (ULCV) شده است که طول آنها بیش از 400 متر است و می‌تواند تا 24000 کانتینر را حمل کند. این کشتی ها که معادل 12000 کامیون یا 240 قطار در هر سفر هستند، چالش های بزرگی را در زمینه عمق و توانایی پذیرش این کشتی ها بر بنادر تحمیل کرده اند.

بنادر مراکش، مانند بندر طنجه مد، از جمله بنادری هستند که موفق به انطباق با این تحولات شده اند، زیرا در سال 2023 با تردد 8.61 میلیون کانتینر، در صدر فهرست 20 بندر بزرگ کانتینری جهان قرار گرفتند. این موفقیت تا حدی به دلیل موقعیت استراتژیک بندر در تقاطع مسیرهای دریایی بین اروپا، آفریقا و قاره آمریکا است که نقش محوری آن را در تجارت جهانی افزایش می دهد.

چالش های فنی ... از بنادر کوچک تا جاه طلبی های بزرگ

علیرغم دستاوردهای بنادر مراکش، برخی از بنادر مانند بندر کازابلانکا هنوز با چالش های عمده ای در پذیرش کشتی های مدرن با اندازه های بزرگ روبرو هستند. در حالی که بندر کازابلانکا برای پذیرایی از کشتی‌های کلاس پاناماکس توسعه یافته است، این کشتی‌ها هنوز نمی‌توانند کشتی‌های بزرگ‌تر را اداره کنند، که مانع از توانایی بندر برای رقابت در تجارت جهانی می‌شود. در این زمینه، تداوم تلاش‌های نوسازی و توسعه از جمله پروژه «وصال» که با هدف انتقال برخی از فعالیت‌های بندری به سایر نقاط شهر برای کاهش فشار بر بندر، ضروری است.

بنادر آینده: بندر جورف لاسفر و پروژه ای نادر در غرب مدیترانه

علاوه بر مدرن سازی بنادر موجود، مراکش پروژه های جدیدی را برای تقویت موقعیت خود در تجارت دریایی راه اندازی کرده است. در این زمینه، بندر مدیترانه غربی نادر (NWM) یکی از برجسته‌ترین پروژه‌های آینده است که عمق طبیعی تا ۲۰ متر را فراهم می‌کند که امکان دریافت کشتی‌های غول‌پیکر حامل گاز طبیعی مایع و زغال‌سنگ را فراهم می‌کند. این پروژه همچنین از نظر استراتژیک به بنادر دیگری مانند طنجه مد و جورف لاسفار متصل می شود و نقطه محوری در افزایش توانایی مراکش برای جذب جریان های دریایی جهانی خواهد بود.

نقش بندر دخلا در تقویت ارتباط با آفریقا

از سوی دیگر، پروژه بندر داخلا یک فرصت عالی برای تقویت ارتباط دریایی بین مراکش و جنوب صحرای آفریقا است. این بندر با موقعیت استراتژیک خود در سواحل اقیانوس اطلس متمایز است، جایی که نقش مهمی در تسهیل تجارت بین آفریقا، اروپا و قاره آمریکا خواهد داشت. این بندر با ظرفیت 16 متر عمق، از اقتصاد ملی حمایت می کند و به تسریع تبادلات تجاری بین مراکش و آفریقا کمک می کند.

چالش ها و فرصت های آینده

به موازات این پروژه های بزرگ، مراکش با چالش های بزرگی مانند تنش های ژئوپلیتیکی و تغییرات اقلیمی که بر تجارت دریایی تأثیر می گذارد، به ویژه پس از رویدادهای غیرمنتظره مانند بسته شدن کانال سوئز، مواجه است. اما این چالش ها فرصت منحصر به فردی را برای مراکش فراهم می کند تا موقعیت خود را به عنوان یک کریدور استراتژیک جایگزین برای بنادر بزرگ جهانی مانند بنادر آفریقای جنوبی و شرق آفریقا تقویت کند.

سرمایه گذاری در زیرساخت ها و آینده دریایی

پادشاهی مراکش به تلاش خود برای تقویت موقعیت خود در صحنه بین المللی با مدرن سازی بنادر خود و ایجاد یک شبکه دریایی قوی و به هم پیوسته ادامه می دهد. مراکش با پروژه های بلندپروازانه ای مانند بندر دخلا و بندر نادر در غرب مدیترانه، به دنبال گسترش نقش خود در تجارت جهانی دریایی و حفظ موقعیت خود به عنوان حامی اصلی در زنجیره های تامین لجستیک بین المللی است. این روند همچنین با هدف توسعه زیرساخت های دریایی است که نیاز به سرمایه گذاری های هنگفت دارد و یک ستون اساسی برای دستیابی به چشم انداز آینده پادشاهی تا سال 2050 است.