X

volg ons op Facebook

De blauwe economie in Marokko: een strategische uitdaging voor duurzame en geïntegreerde ontwikkeling

Sunday 22 June 2025 - 09:12
De blauwe economie in Marokko: een strategische uitdaging voor duurzame en geïntegreerde ontwikkeling

De blauwe economie is een van de meest prominente strategische uitdagingen die Marokko de afgelopen jaren is gaan verkennen en ontwikkelen. Dit wordt gedreven door de unieke geografische ligging, met een kustlijn van meer dan 3500 kilometer aan de Atlantische en Middellandse Zeekust, de rijke mariene hulpbronnen en de groeiende logistieke en havencapaciteit. Met de toenemende uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, voedselzekerheid en energie is deze sector een van de toekomstige pijlers geworden voor het bereiken van duurzame en geïntegreerde ontwikkeling.

Met een langetermijnvisie heeft Marokko geleidelijk het concept van de blauwe economie omarmd als een alomvattende aanpak die visserij en aquacultuur, kusttoerisme, hernieuwbare mariene energie, de haveneconomie, mariene biotechnologie en de bescherming van mariene ecosystemen omvat.

De uitdaging ligt echter niet alleen in het exploiteren van deze verschillende sectoren, maar ook in de integratie ervan in een evenwichtig ontwikkelingsmodel dat welvaartscreatie, milieubehoud en het bereiken van ruimtelijke rechtvaardigheid garandeert, met name in kustgebieden die in sommige gevallen te kampen hebben met sociale en economische kwetsbaarheid.

Vanuit dit perspectief biedt de blauwe economie een reële kans om de nationale economie te diversifiëren en de productiebasis uit te breiden buiten de traditionele sectoren. De zeevisserijsector alleen al draagt ​​bijvoorbeeld ongeveer 2,3% bij aan het bbp en creëert duizenden directe en indirecte banen. Marokko is tevens een van de grootste visexporteurs in Afrika.

Deze sector kampt echter met beperkingen die verband houden met de overbevissing van bepaalde visserijen en de veranderende biologische migratiepatronen van vis als gevolg van klimaatverandering. Dit vereist een reorganisatie en een beter milieubeheer.

Aquacultuur daarentegen is een opkomende activiteit die de komende jaren een kwalitatieve sprong voorwaarts zou kunnen maken. Het Ministerie van Visserij heeft, via het Nationaal Agentschap voor de Ontwikkeling van de Aquacultuur, een ambitieus plan ontwikkeld om tientallen vis- en schelpdierkweekprojecten langs de Marokkaanse kust op te zetten en tegelijkertijd Marokkaanse investeerders en onderzoekers aan te moedigen lokale soorten te ontwikkelen die compatibel zijn met de omgevingskenmerken. Deze aanpak weerspiegelt de wens van het koninkrijk om de afhankelijkheid van geïmporteerde producten te verminderen en de voedselzekerheid van mariene hulpbronnen te vergroten.

Hernieuwbare mariene energie biedt op zijn beurt een veelbelovend perspectief, met name offshore windenergie, dat in de toekomst zou kunnen worden geïntegreerd in de Marokkaanse energiestrategie, die gericht is op het bereiken van energiesoevereiniteit en het verminderen van de afhankelijkheid van import. De Marokkaanse kust, met name de Atlantische Oceaan, is eveneens een gunstige regio voor investeringen op dit gebied, mits er een passend wet- en regelgevingskader is dat investeerders aantrekt en de economische haalbaarheid van projecten waarborgt.

Bovendien ontwikkelt de haveneconomie zich tot een van de pijlers van de Marokkaanse blauwe economie, met de ontwikkeling van infrastructuur zoals de haven van Tanger Med, die tot de grootste en meest efficiënte behoort, zowel regionaal als internationaal.

Deze haven, samen met andere projecten zoals de haven van Nador West Med en de haven van Dakhla Atlantic, weerspiegelt Marokko's visie om zijn positie te consolideren als maritieme toegangspoort van Afrika naar Europa en Latijns-Amerika, en als wereldwijd logistiek platform. Deze dynamiek brengt echter ook uitdagingen met zich mee, zoals de noodzaak om havens te verbinden met hun lokale economische omgeving en te voorkomen dat er groeicentra ontstaan ​​die geïsoleerd zijn van hun sociale omgeving.

Kust- en ecotoerisme vormen eveneens een belangrijke pijler van de blauwe economie, maar ze worden nog steeds onderbenut. Ondanks duizenden kilometers strand missen veel kustgebieden, met name in het zuiden, investeringen in toerisme die welvaart en werkgelegenheid kunnen creëren. Deze situatie roept vragen op over territoriaal bestuur, de verdeling van hulpbronnen en het stimuleren van de private sector om te investeren in duurzaam toerisme dat rekening houdt met de specifieke ecologische en culturele kenmerken van elke regio.

Ondanks dit potentieel zal de toekomst van de blauwe economie in Marokko afhankelijk blijven van het vermogen van de staat om een ​​alomvattend en geïntegreerd overheidsbeleid te formuleren dat de convergentie van sectorale programma's bevordert, lokale actoren en de private sector betrekt en steunt op wetenschappelijk onderzoek en training op maritiem gebied. Zonder een geïntegreerd systeem dat kennis koppelt aan productie en milieu aan economie, kunnen deze kansen onbenut blijven.

Daarom is er een dringende behoefte om de blauwe economie expliciet te integreren in het nieuwe ontwikkelingsmodel, voldoende budgetten toe te wijzen aan marien wetenschappelijk onderzoek en instrumenten te ontwikkelen om de milieu- en sociale impact van kustprojecten te meten. Zuid-Zuid-samenwerking, met name met Afrikaanse kustlanden, kan deze trend ook versterken via maritieme partnerschappen op het gebied van visserij, opleiding en energie.

Dankzij de geostrategische ligging, de natuurlijke hulpbronnen en het Afrikaanse beleid is Marokko klaar om een ​​regionale speler in de blauwe economie te worden. De weg hiertoe vereist echter strategische planning, langetermijnengagement en een delicate balans tussen ontwikkeling en duurzaamheid. De oceaan is niet alleen een bron van rijkdom, maar ook een gedeelde verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties.


lees ook