Trump en de Federal Reserve: een patstelling tussen politiek en valuta in het tijdperk van handelsoorlogen

Sinds Donald Trumps terugkeer in het Witte Huis verkeert het Amerikaanse monetaire beleid in een periode van onzekerheid en voorzichtigheid. De Federal Reserve (Fed) heeft verdere renteverlagingen opgeschort en wacht liever af, gezien de intensivering van de handelsspanningen die de Amerikaanse president heeft geïnitieerd tegen de belangrijkste economische partners van de Verenigde Staten.

Vorig jaar verlaagde de Fed de rente vier keer, maar sinds december handhaaft ze deze tussen 4,25% en 4,50%, terwijl ze de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de inflatie nauwlettend in de gaten houdt.

Volgens Diane Swonk, hoofdeconoom bij KPMG, heerst er nog steeds onzekerheid. "Zolang beleidsmakers er niet zeker van zijn dat tarieven geen inflatie zullen veroorzaken, zullen ze geen centimeter wijken", zegt ze.

Trump reageerde meteen. Na zijn herverkiezing kondigde hij de invoering van tarieven van ten minste 10% aan voor de meeste handelspartners van de Verenigde Staten, en dreigde deze al in juli in te voeren als er geen verlenging werd overeengekomen. Hij wakkerde ook de economische confrontatie met China weer aan door tarieven in te voeren op staal, aluminium en de import van voertuigen, wat leidde tot marktinstabiliteit en een daling van het consumentenvertrouwen.

De effecten van deze maatregelen zullen naar verwachting de komende drie tot vier maanden geleidelijk van invloed zijn op de consumentenprijzen. Ondanks de vertraging van de werkgelegenheid en de krimp op de arbeidsmarkt blijft de werkloosheid stabiel, terwijl de inflatie is gedaald – een teken dat bedrijven momenteel het grootste deel van de tarieven absorberen.

De Fed bereidt zich voor op een cruciale tweedaagse vergadering volgende week, een gelegenheid voor analisten om de vooruitzichten voor renteverlagingen voor de rest van het jaar opnieuw te beoordelen. Maar de politieke druk neemt toe. Trump riep Fed-voorzitter Jerome Powell publiekelijk op om de rente met een volledig procentpunt te verlagen en noemde hem een ​​"idioot" vanwege zijn weigering om hieraan mee te werken.

Trump stelt dat het verlagen van de kosten van de staatsschuld in de huidige omstandigheden van cruciaal belang is en dat de Fed de rente later altijd nog kan verhogen als de inflatie stijgt. Powell van zijn kant blijft vastberaden de onafhankelijkheid van de centrale bank verdedigen en wijst politieke inmenging af.

Gregory Daco, econoom bij Ernst & Young, zei dat Fed-functionarissen wachten op tastbare resultaten van Trumps beleid voordat ze actie ondernemen. Powell, zei hij, hanteert een "voorzichtige, geduldige" aanpak en vertrouwt op harde cijfers in plaats van voorspellingen.

Terwijl veel economen waarschuwen voor de inflatoire effecten van tarieven en een lagere groei, rekenen Trumps aanhangers op belastingverlagingen om de economie te stimuleren.

De voorspellingen blijven onzeker: een verslechtering van de arbeidsmarkt zou een nieuwe renteverlaging kunnen veroorzaken, terwijl een stijging van de inflatie de Fed in de tegenovergestelde richting zou kunnen duwen. De meeste analisten verwachten nu twee extra renteverlagingen tegen het einde van het jaar, de eerste in september.

Voor Ryan Sweet van Oxford Economics zullen de zomermaanden cruciaal zijn. "Beleidsmakers zullen de gegevens nauwkeurig bestuderen om eventuele inflatiedruk als gevolg van tarieven te identificeren. Ze gaan voorzichtig te werk", legt hij uit.

Tot slot wijst Diane Swonk erop dat het consumentengedrag sinds de COVID-19-pandemie is veranderd. Destijds hielpen stimuleringspakketten om prijsstijgingen op te vangen. Tegenwoordig bestaat de angst dat de dalende consumptie de vraag zal doen afnemen, wat de keuzes van de Fed verder compliceert. Ze concludeert: "Zonder tarieven was een renteverlaging waarschijnlijk al zonder aarzeling doorgevoerd."