Göç Araştırma Enstitüsü: Fas Bölgesel İstikrarı Koruyor ve Küresel Enerji Ekonomisindeki Konumunu Güçlendiriyor

Göç Araştırma Enstitüsü tarafından yayınlanan bir rapora göre, Cezayir ile devam eden gerginliklere rağmen Fas, Mağrip'teki en istikrarlı ülke.

Raporda, Krallığın ABD'den neredeyse tam destek aldığı doğrulandı ve Çin ve Rusya'nın önümüzdeki aylarda BM Güvenlik Konseyi'nde Fas'ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen ABD pozisyonuna katılma olasılığına işaret edildi.

Fas: Geleceğin Pil Endüstrisi için Endüstriyel Bir Merkez

Raporda, Fas'ın elektrik pillerinin üretiminde önemli bir bileşen olan dünya fosfat rezervlerinin yüzde 70'ine sahip olması sayesinde küresel enerji geçişindeki stratejik konumundan yararlandığı vurgulandı. Çinli şirket CNGR'nin Amerikan ve Avrupa pazarları için bir katot fabrikası inşa etmek üzere 2 milyar dolar yatırım yaptığı açıklandı.

Bu bağlamda, şirketin Avrupa'daki direktörü, Fas'ın esnek bir idari ortam sunduğunu ve ticari bir kapanış durumunda ürünlerin alternatif pazarlara yönlendirilmesine izin verdiğini belirtti.

Eylül 2023'te ayrıca Koreli LG Chem şirketi ve Çinli Huayou Cobalt şirketi tarafından Krallık içinde lityum rafine etmeyi ve katot üretmeyi amaçlayan yeni bir projenin lansmanı yapıldı.

Sahra: Önemli Bir Diplomatik Araç

Raporda, Fas Sahra sorununun özellikle ABD'nin 2020'de bölge üzerindeki egemenliğini tanımasının ardından önemli bir diplomatik kart haline geldiği vurgulandı.

Bu yaklaşımı destekleyen projeler arasında Fransız şirketi Proparco, Fas-Avrupa gaz boru hattını desteklemenin yanı sıra Dakhla ve Kazablanka arasındaki elektrik bağlantısının finansmanını önerdi.

Göç ve Güvenlik Zorlukları

Raporda, Fas'ın Sahra Altı Afrika'dan Avrupa'ya göç için önemli bir geçiş rotası olarak artan bir baskıyla karşı karşıya olduğu belirtilirken, bazı göçmenlerin yolculukları sırasında aşırılıkçı fikirlere maruz kaldığı konusunda uyarıldı. Ayrıca ılımlı dini söylemi yaymak ve kültürel istikrarı teşvik etmek için Sufi tarikatlarına güvenilmesi önerildi.

Raporda, büyük güçlerin Fas'a olan ilgisinin arttığına dikkat çekilerek, Tangier Med 2 limanının genişletilmesine 26 milyar dirhemlik Çin yatırımı yapıldığı belirtildi.

Sahel bölgesinde Türk askeri nüfuzunun genişlemesi konusunda Fas'ın endişelerine ek olarak, Çin ile ABD arasındaki gerginliğin bölgesel denge üzerindeki etkisi konusunda uyarıldı.

Raporda, Fas'ın iç istikrarı uluslararası açıklıkla birleştirdiği ve bu sayede bölgesel dengelerde kilit bir oyuncu olduğu sonucuna varıldı. Krallığın büyük güçler arasında manevra kabiliyetinin kendisine bölgede benzersiz bir konum kazandırdığı değerlendirildi.