MPOX: wat we weten over de nieuwe variant die vooral tussen mensen wordt overgedragen

De verschillende Mpox-epidemieën in Afrika volgen een verschillende dynamiek, blijkt uit een studie die donderdag in het tijdschrift Cell is gepubliceerd. Uit dit onderzoek blijkt dat de nieuwe variant van het virus vooral tussen mensen wordt overgedragen, in tegenstelling tot de oudere versie die vooral via dierlijke besmetting wordt verspreid.

“Menselijke gevallen van Mpox in de Democratische Republiek Congo (DRC) worden veroorzaakt door twee transmissiepatronen”, vat de studie samen. Er zijn momenteel verschillende uitbraken van Mpox, ook bekend als ‘apenpokken’, in de DRC en, in mindere mate, in de buurlanden. Deze epidemieën worden veroorzaakt door twee verschillende versies van het virus: clade 1, die al tientallen jaren circuleert, en clade 1b, een nieuwe variant.

Dit laatste werd geïdentificeerd bij een patiënt in Duitsland, een van de zeldzame gevallen waarin deze versie buiten het Afrikaanse continent is gedetecteerd. Bovendien is er sinds 2022 sprake van een wereldwijde epidemie van Mpox, gekenmerkt door meerdere huidlaesies, waarbij een nog andere versie van het virus betrokken is, bekend als clade 2.

Deze complexe situatie was voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanleiding om Mpox tot een mondiale noodsituatie te verklaren. Onderzoekers vragen zich nu af wat de specifieke kenmerken van deze verschillende versies zijn, vooral in termen van gevaarlijkheid, besmettelijkheid en wijzen van overdracht.

Vooral in dit laatste punt was de Cell-studie geïnteresseerd. Historisch gezien is Mpox vooral bekend omdat het wordt overgedragen via contact met dieren, vooral door de consumptie van besmet vlees. Recente epidemieën lijken echter ook verband te houden met besmetting van de ene mens op de andere, vooral tijdens geslachtsgemeenschap.

De studie, gebaseerd op de genetische analyse van virussen van enkele honderden patiënten, concludeert dat beide transmissielogica's aan het werk zijn. De gevallen die verband houden met versie 1a lijken voornamelijk voort te komen uit besmetting door verschillende dieren, terwijl variant 1b veel vaker een mutatie vertoont die typerend is voor de aanpassing ervan aan mensen. Dit suggereert dat deze variant voornamelijk van mens op mens wordt overgedragen.

Deze bevindingen benadrukken het belang van het begrijpen van transmissiemechanismen om Mpox-uitbraken beter onder controle te houden en kwetsbare bevolkingsgroepen te beschermen.