Op weg naar een strategisch en Afrikaans partnerschap: Frankrijk en Marokko luiden een nieuw tijdperk in

Erkenning van de Sahara, economische, culturele en academische samenwerking, Europees engagement... In Casablanca presenteerde de Franse ambassadeur in Marokko, Christophe Lecourtier, de hoofdlijnen van een "hervormd" Frans-Marokkaans partnerschap, strategisch en gericht op Afrika.

Op 16 mei 2025 hield Christophe Lecourtier in het amfitheater van de Faculteit Rechtsgeleerdheid, Economische en Sociale Wetenschappen van Aïn Chock in Casablanca een ondubbelzinnige toespraak: de relatie tussen Frankrijk en Marokko gaat een nieuw tijdperk in. In zijn ogen is de tijd van aarzelen voorbij. "We zijn gestopt met het spelen in grijstinten. We hebben gekozen voor helderheid en openhartigheid", verklaarde hij, verwijzend naar de officiële Franse erkenning van de Marokkaanse soevereiniteit over de Sahara, die op 30 juli 2024 door president Emmanuel Macron werd afgekondigd.

Politieke erkenning… en concrete erkenning

Deze diplomatieke verschuiving bleef niet beperkt tot woorden. Dit werd gerealiseerd door de ondertekening van meer dan 40 overeenkomsten tijdens het presidentiële bezoek in 2024, door de toezegging van 150 miljoen euro door de AFD in de zuidelijke provincies en door de bouw van Franse culturele centra in Dakhla en Al-Ajoen. Middelbare scholieren zullen hun eindexamens afleggen op instellingen die door Frankrijk worden gesteund en burgers zullen hun visa ter plaatse kunnen verkrijgen.

"Dit zijn geen symbolische gebaren, maar een strategie", benadrukt de ambassadeur. Tegenwoordig is Marokko de belangrijkste partner van AFD wereldwijd, met € 3 miljard aan uitstaande leningen. Franse bedrijven worden aangemoedigd om te investeren in belangrijke sectoren: water, infrastructuur, agro-industrie, enz.

Een bilaterale relatie met een continentale dimensie

Maar buiten het bilaterale kader pleit Christophe Lecourtier voor een gedeelde visie op het Afrikaanse continent. Volgens hem is Marokko niet langer alleen een zuidelijke grens van Europa: het is een strategisch knooppunt voor West-Afrika, dat een alternatief biedt voor de instabiliteit van de Sahel en buitenlandse invloeden. "Wat wij met Marokko opbouwen, zijn ook onze Afrikaanse wortels als Europeanen", zegt hij.

Vandaar de oproep aan de Europese Unie om de positie van Marokko in de Euro-Mediterrane betrekkingen te versterken. "We hebben een strategisch, geïntegreerd partnerschap nodig dat we de komende zes tot twaalf maanden moeten opbouwen", drong de ambassadeur aan, en waarschuwde: "Als Europa zijn Zuiden vergeet, zal het zichzelf ten onder brengen." »

Een gemeenschap in het hart van het project

Een andere pijler van deze nieuwe dynamiek: de Frans-Marokkaanse gemeenschap. Volgens de heer Lecourtier is deze gemeenschap een "belangrijke identiteits- en culturele hefboom" voor het in stand houden van de band tussen beide oevers. Hij verwerpt het idee van een identiteitsconflict: "Je kunt 100% Marokkaans en 100% Frans zijn, en dat is geen probleem." Een gedeelde loyaliteit die, zegt hij, de twee landen ertoe verplicht om tot toenadering te komen.

Een strategisch partnerschap, geen nostalgische terugkeer

De diplomaat verwerpt elke poging om terug te keren naar een zogenaamd 'gouden tijdperk': 'Wat we willen opbouwen is een nieuwe relatie, in een nieuwe wereld, die voor nieuwe uitdagingen staat.' Voor hem, in een wereld van 'carnivoren' – om een ​​uitdrukking van Emmanuel Macron te gebruiken – hebben Frankrijk en Marokko niet langer de luxe om elkaar kwijt te raken. Gezien de klimaatnoodtoestand, geopolitieke spanningen, migratieproblemen en economische verdeeldheid lijkt het herstel van het partnerschap een historische noodzaak.

En om af te sluiten, in de vorm van een eed: "We hebben ervoor gekozen om er de komende 25 jaar te zijn. Nu moeten we die keuze vasthouden."